Cuộc sống này tươi đẹp là nhờ có vô số sắc màu. Có bao giờ anh em tự hỏi màu sắc bị ảnh hưởng bởi yếu tố nào không?
1/ Nhiệt độ màu
Nhiệt độ màu sẽ làm ảnh hưởng đến toàn bộ màu sắc trên màn hình hoặc ảnh bạn đang xem. Nhiệt độ màu là khái niệm khi nhiệt độ của một vật đen tuyệt đối được nung lên (tính theo độ Kelvin – K) để có được phổ màu tương đương với phổ màu của nguồn sáng bên ngoài.
- 2700 – 3000K: ánh sáng trắng ấm
- 4000 – 4500K: ánh sáng trắng tự nhiên
- 5000 – 6000K: ánh sáng trắng ban ngày
- 7000 – 7500K: ánh sáng trắng lạnh
Trong đó các mức phổ biến được cài đặt mặc định cho các ngành nghề khác nhau gồm:
- In ấn: 5000K
- Nhiếp ảnh: 5500K
- Văn phòng: 6500K
2/ Hệ màu RGB (Red – Green – Blue)
Đây là hệ màu CỘNG. Ba màu Red Green Blue khi kết hợp theo tỉ lệ khác nhau sẽ cho ra các màu khác nhau trong dải màu ánh sáng mà mắt có thể thấy được. Tỉ lệ 1:1:1 tạo ra ánh sáng trắng, tỉ lệ 0:0:0 cho màu đen. Các màn hình máy tính trước giờ hoạt động theo nguyên tắc kết hợp nhiều điểm (pixel) lại với nhau để tạo thành hình ảnh, mỗi điểm lại được tạo thành bởi bộ màu RGB tương ứng. Vì vậy có thể nói RGB là bộ màu điển hình phổ biến nhất trong cả nhiếp ảnh, máy tính và các thiết bị hiển thị điện tử nói chung.
3/ Hệ màu CMYK (Cyan (Xanh lơ) – Magenta (Hồng tím) – Yellow (Vàng))
Đây là hệ màu TRỪ. Hoạt động theo nguyên tắc: những phần ánh sáng bạn nhìn thấy là những phần ánh sáng không bị hấp thụ. Nên thay vì thêm độ sáng để có được màu đúng như RGB thì ở đây hệ màu này sẽ loại trừ ánh sáng ra từ ánh sáng gốc là màu trắng để tạo ra các màu khác nhau cho hình ảnh. Ba màu này khi kết hợp tối đa cùng nhau tạo ra màu đen. Hệ màu CMYK thường được dùng trong In ấn, nó ngược với hệ RGB, hệ CMYK không có màu trắng mà màu trắng sẽ là màu của giấy in đang có.
4/ Độ sáng và độ tương phản
Đây là một yếu tố quan trọng khi hiển thị màu sắc hình ảnh, vì nếu màn hình quá tối hơn một ngưỡng nào đó, màu sắc bạn nhận được sẽ chuyển sang màu đen dần, và ngược lại là màu sáng trắng nếu màn hình quá sáng. Điều này có nghĩa là một phần hình ảnh trùng với các mảng màu trên sẽ bị che khuất làm cho bạn không nhìn thấy được trọn vẹn các chi tiết trên hình.
Ngoài bốn yếu tố cơ bản trên thì còn có một số yếu tố chủ quan khác đến từ máy móc cũng gây ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và màu sắc màn hình/ hình ảnh bạn đang xem:
Đầu tiên là do công nghệ màn hình bạn đang dùng
Đại khái có thể hiểu sơ sơ là có ba loại công nghệ làm ra màn hình đang có trên thị trường:
- TN: thường dùng cho màn hình của MacbookAir, MacbookPro (không retina), iPhone 3GS trở về trước và các loại màn hình phổ thông thường thấy khác. Có giá thành rẻ, tiết kiệm điện nhưng khả năng tạo màu kém, góc nhìn hẹp.
- IPS: được dùng cho các dòng Macbook còn lại, iPhone có màn hình retina, cho màu sắc sinh động, góc nhìn rất rộng so với TN. Nhược điểm là thường bị hở sáng ở góc và cạnh của màn hình.
- OLED: được dùng cho IphoneX, XS, XSMax. Có rất nhiều ưu điểm vượt trội như mỏng, tiết kiệm điện, góc nhìn rộng, độ phủ màu cao, tương phản cao, màu đen sâu. Nhưng hiện màn hình dùng công nghệ OLED này vẫn chưa có nhiều trên thị trường do giá thành sản xuất quá cao.
Yếu tố thứ hai ảnh hưởng đến màu sắc màn hình là Tuổi thọ màn hình: dùng càng lâu thì các bộ phận quan trọng tạo ra màn hình gồm đèn nền, tấm nền màn hình sẽ bị lão hóa, ảnh hưởng đến độ chính xác khi hiển thị màu sắc.
Yếu tố thứ ba là Card màn hình và dây màn hình: Đừng nghĩ nó không trực tiếp ở trong màn hình thì không gây ảnh hưởng đến màu sắc. Một chiếc card màn hình chuyên dùng cho đồ họa sẽ cho ra độ sâu màu và sắc nét màu sắc lớn hơn các card màn hình thông thường. Và kể cả dây màn hình vốn điều khiển các chuẩn truyền tín hiệu số như DVI, HDMI cũng ảnh hưởng đến chất lượng màu sắc của màn hình.
Chính vì có rất nhiều yếu tố khách quan và chủ quan có thể làm thay đổi hiện thị màu sắc của màn hình nên chắc đôi lúc khi làm việc in ấn hoặc đồ họa, thiết kế hay thậm chí chơi game, dùng máy cho việc văn phòng, anh em đâu đó đã từng nghe nói đến “lệch màu”, “bể màu”, “sai màu”… Tất cả những lỗi đó đến từ màn hình mình đang dùng hay màn hình của khách hàng đang hiển thị sai màu.
Và để fix tất cả những lỗi đó ta cần phải cân chỉnh màu sắc cho màn hình đúng cách. Hẹn anh em trong phần sau để cùng bàn về việc cân chỉnh màu màn hình nhé.
